Hatay’da hayvan hakları konusunda tutarlı bir çizgi bir türlü yakalayamadık. Büyük çıkışlarla Türkiye’ye örnek olduğumuz zamanlar da oldu, inişlerle rezil olduğumuz zamanlar da… İç İşleri Bakanlığı konuyla ilgili hiçbir genelge yayınlamamıştı, pandemi nedeniyle yaşadığımız ilk kısıtlama günlerinde Hatay Büyükşehir Belediyesi, sokak beslemesi yapan gönüllülere mama yardımı yaptı; ülkemizde ilkti ve çok güzel örnek oldu, gururla duyurduk. Yurt çapında yaşanan sıkıntılar sonrasında bakanlık genelge yayınlayıp belediyelerin mama alımı yapıp besleme yapmasını, gönüllülere de destek sağlanmasını istedi. Konuyla ilgili 3 farklı genelge yayınlandı, her birinde bir öncekinden daha açık bir şekilde ‘mama alımı, gönüllülere mama desteği’nin altı çizildi; ilçe belediyelerine başvurduk ama onlar HBB’den mama alıp göstermelik birkaç besleme yapmakla yetindiler; gönüllülere destek olmadıkları gibi onların yararlanabildiği kaynağı da tükettiler!
Tedbirler hep devam etti, 17 gün süren tam kapanma dönemi de yaşadık ama aylardır HBB’den de ilçe belediyelerinden de destek almadık, alamadık… HBB mama alımı yapınca tekrar destek vereceğini söylüyor ama mama alımı bir türlü yapılamıyor… İlçe belediyelerinden bir tek Arsuz mama alıp gönüllülere destek sağlıyor. Diğerlerinde tık yok! Durumu valiliğe bildirip genelgeye uyulmadığını ihbar ediyoruz ama dişe dokunur bir çözüm bulamıyoruz…
Tespit ettiğimiz bütün hak ihlallerini yine valiliğe bildiriyoruz, soruşturma açılıyor mu, açılıyorsa nasıl yürütülüyor bilmiyoruz ama daha hak ihlali yapan hiçbir ilçe belediyesinin herhangi bir ceza aldığını duymadık… ‘Tespit ettiğimiz hak ihlalleri’ diyoruz ki tespit edemediğimiz, kanıtlayamadığımız, belki hiç duymadığımız nice hak ihlallerinin olduğunu da biliyoruz…
En büyük sıkıntımız sokak köpeği nüfusunun inanılmaz derecede artmasıdır ve hayvan seven ya da sevmeyen herkesin ortak problemidir bu. Sokak hayvanı popülasyonunun kontrol altına alınması konusunda tam bir mutabakat var ama konuyla ilgili atılmış tek bir adım yok! Belediyeler, daha doğrusu ilçe belediyeleri yasal yükümlüğü olan bu hususun çözümü için tek bir girişimde bile bulunmuyor. Buna savunma olarak da 5216 Sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu 7. madde (m) bendindeki ‘hayvan barınağı kurmak büyükşehir belediyesinin görevidir’ ibaresine sığınıyorlar. Hayvan barınağı kurmak elbette büyükşehir belediyesinin görevidir ve hayvan pazarı ile ticareti yapılan ‘büyükbaş’ ve ‘küçükbaş’ diye tabir edilen hayvanlar için yapılacak barınakları kapsar. 5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nda ‘barınak’ diye bir tabir yoktur ve sokak hayvanlarının kısırlaştırılıp aşılandığı, tedavi ve rehabilitasyonlarının yapıldığı yere aynı kanunun 3. madde (k) bendinde tanımlandığına göre ‘hayvan bakımevi’ adı verilir. Yani bu kanunda ‘barınak’ diye bir tabir yoktur… Her ne kadar halk arasında da yanlış olarak ‘barınak’ diye adlandırılsa da bu yanlıştır ve kadük bir anlayışla bu yanlışlık kanun nezdinde de devam ettirilmeye çalışılmaktadır…
Hatay’ın ilçe belediyelerinden sadece İskenderun’da hayvan bakımevi var ve 5216 sayılı kanunun 7. maddesine rağmen bu bakımevini HBB’ye devretmedi çünkü bu madde hayvan bakımevi kurup işletmesine engel değil; zira 5199 sayılı kanun gereği hayvan bakımevi kurup işletmek zorundalar. Diğer bütün ilçeler ise 5216 sayılı kanunun bu maddesine atıfta bulunarak, yasal açıdan atfedilen asli görevden kaçmaya çalışıyor! Eğer bu madde sokak hayvanları konusunda yetkiyi büyükşehire veriyorsa; İskenderun’daki bakımevi HBB’ye devredilmelidir. Bununla ilgili dilekçe yazmıştık ve DKMP de böyle bir devrin yapılamayacağını 5199’a atıf yaparak cevaplamıştı. O halde geriye kalan ilçeler nasıl oluyor da hala kaçak dövüşerek kısırlaştırma yapmaktan kaçınabiliyorlar?
Bütün bunlar, hayvan hakları ve refahı konusunda yaşadığımız kronik bir sorundur ve Hatay Valiliği sorumluluk alarak kanuna ve genelgelere uymayan belediyeler hakkında yasal işlem yapmalı ve mevzuata uygun hareket etmelerini sağlamalıdır. İlimizin en büyük mülki amiri olan valiliğin koordinasyonuna çok büyük ihtiyaç duyuyoruz. Sadece medyaya yansıyan olaylarda değil; medyaya yansımasa dahi yaşanan bütün olumsuzluklarda devreye girerek sorunların çözülmesine katkı sağlamasını istiyoruz ki; birçok hususta olduğu gibi hayvan hakları konusunda da oldukça olduğunu bildiğimiz Sayın Vali Rahmi Doğan’dan beklentimiz çok yüksek…
